Czym jest całkowity koszt kredytu? Sprawdź, jak obliczyć koszty kredytowania

Podczas przeglądania ofert na najtańsze kredyty gotówkowe, hipoteczne czy innego rodzaju wielu klientów sprawdza jedynie wysokość oprocentowania. Tymczasem jest to dużym błędem, ponieważ według stopy oprocentowania naliczane są tylko odsetki, jakie płacisz przy każdej racie, ale nie jest to jedyny koszt, jaki w związku z tym ponosisz. Obraz tego, ile zapłacisz za dany kredyt, uzyskasz, jeśli sprawdzisz całkowite koszty kredytowania. Zobacz, jak kształtują się one w przypadku różnych zobowiązań.

Co to jest całkowity koszt kredytu?

Zdecydowana większość z nas przy ocenie atrakcyjności kredytów – gotówkowych czy kredytu mieszkaniowego lub samochodowego – zwraca uwagę na odsetki. Nie jest to jednak jedyny koszt, jaki możesz ponieść w związku z kredytowaniem.

Jeśli nigdy wcześniej nie wziąłeś żadnego zobowiązania z banku, możesz zwyczajnie nie wiedzieć, co to znaczy całkowity koszt kredytu. To jednak nic innego jak wszelkie wydatki, jakie ponosi kredytobiorca w związku z zawarciem umowy kredytowej.

Dokładną definicję całkowitego kosztu kredytu można znaleźć w ustawie o kredycie konsumenckim. Kształtują go w szczególności:

• czynniki dotyczące wysokości rat: oprocentowanie, prowizja za udzielenie kredytu, marża banku;
• koszty usług i produktów dodatkowych: ubezpieczenie kredytu, koszt wyceny nieruchomości, obsługa konta, wydanie karty (ich poniesienie zwykle jest niezbędne do otrzymania pozytywnej decyzji kredytowej).

Widzisz zatem, że całkowity koszt kredytu jest pojęciem, które jako przyszły kredytobiorca musisz znać. Znajomość terminów związanych z zobowiązaniem bankowym umożliwia podjęcie świadomej i przede wszystkim możliwie najlepszej decyzji w Twojej sytuacji finansowej. Całkowity koszt kredytu pozwoli też na obiektywne porównanie ze sobą ofert i wybór takiej, która będzie dla Ciebie najkorzystniejsza. To szczególnie istotne w przypadku zobowiązania mieszkaniowego. Kredyt hipoteczny to w końcu zobowiązanie na lata, które w dużym stopniu obciąża domowy budżet, dlatego należy traktować je poważnie. Zresztą kredyt gotówkowy także powinieneś zaciągać po rozważeniu i zestawieniu ze sobą różnych ofert, wybór pierwszego lepszego zobowiązania nie jest dobrym posunięciem.

Czy RRSO to całkowity koszt kredytu?

Przy ofertach kredytowych, niezależnie od ich rodzaju, podobnie jak w przypadku ofert pożyczek pozabankowych, ujawniana jest wysokość RRSO. Czym ono jest?

Zgodnie z definicją z ustawy o kredycie konsumenckim rzeczywista roczna stopa oprocentowania to „całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym”. Zatem RRSO i całkowity koszt zobowiązania to jedno i to samo, pierwsza wartość wyrażana jest jednak w formie procentowej, a druga – kwotowej.

Wspomniana ustawa w ten sposób zobowiązuje kredytodawców do informowania klientów w rzetelny sposób na temat aktualnej wysokości całkowitego kosztu kredytu.

Sporo kredytobiorców popełnia błąd, uzależniając wybór zobowiązania od wysokości oprocentowania nominalnego. Nie uwzględnia ono bowiem większości opłat związanych z udzieleniem kredytu, jak choćby marża oraz stawka referencyjna.

Dlatego najważniejsze powinny dla Ciebie być rzeczywista roczna stopa oprocentowania i całkowity koszt kredytowania. Na te dwie kwestie musisz zwrócić szczególną uwagę, wybierając zobowiązanie.

Co składa się na całkowity koszt kredytu?

Wiemy już, czym jest całkowity koszt kredytu w rozumieniu ustawy o kredycie konsumenckim. Teraz omówimy sobie pokrótce, co wchodzi w całkowity koszt kredytu.

W większości banków jest on kształtowany przez takie elementy, jak:

• Odsetki – każdy bank indywidualnie ustala oprocentowanie takiego zobowiązania. Zgodnie z zapisem Kodeksu cywilnego maksymalnie może wynieść dwukrotność odsetek ustawowych, a te wynoszą tyle, ile suma stopy referencyjnej i 3,5 proc.
• Ubezpieczenie kredytu – to dodatkowy element, który podwyższa koszty kredytu. Choć nie jest obowiązkowe, to wiele banków od jego wykupienia uzależnia decyzję kredytową.
• Prowizja od kredytu – podstawowa opłata pobierana przez każdy bank. Stanowi procent pożyczanej kwoty. W praktyce im wyższa suma kredytu, tym większa prowizja. Prowizja jest jednorazowa. Kwota opłaty może być doliczona do pierwszej raty lub podzielona na wszystkie raty i zawarta w sumach comiesięcznych spłat.
• Opłata przygotowawcza – to cena wszystkich operacji koniecznych do udzielenia kredytu, takich jak przygotowanie dokumentów i umowy zobowiązania czy analiza zdolności.
• Koszt zakupu produktów dodatkowych – opłaty za usługi dodatkowe, z których skorzystanie jest niezbędne do uzyskania zobowiązania bądź otrzymania go na korzystniejszych warunkach.

Na ostateczną wysokość kosztu kredytu wpływ mają różne zmienne, zależne od konfiguracji oferty. To między innymi wysokość udzielonego kredytu, która wpływa na odsetki czy prowizję, oraz wysokość opłat za dodatkowe zabezpieczenia spłaty. Ponadto wysokość kosztów kredytowania ulegnie zmianie, jeśli wybierzesz stałą lub zmienną stopę oprocentowania, a także tryb spłaty – w ratach malejących lub równych w okresie kredytowania. Nie bez znaczenia pozostaje okres spłaty.

Co nie jest wliczane do całkowitych kosztów kredytu?

Czy wszystkie koszty okołokredytowe będą wliczane do całkowitego kosztu kredytowania? Niekoniecznie. Dowiedz się, co nie stanowi rzeczywistego kosztu kredytu, ale wymaga sięgnięcia głębiej do kieszeni.

Do całkowitego kosztu kredytu nie są wliczane różnego rodzaju opłaty okołokredytowe, które trzeba ponieść na rzecz innych instytucji niż bank, aby otrzymać pożyczkę.

Bądź zatem przygotowany, że bank nie uwzględni takich kosztów, jak:

• koszty opłat notarialnych – w przypadku kredytu hipotecznego są koniecznością,
• opłaty wynikające z niewykonania zobowiązań nałożonych przez umowę kredytową,
• koszty prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty kredytu (jeśli rachunek jest prowadzony w innym banku niż bank kredytodawcy),
• opłaty wynikające ze zmiany kursów walut (dotyczy kredytu walutowego),
• opłaty związane z ustanowieniem zabezpieczeń kredytu.

Najlepiej dopytaj przedstawiciela kredytowego o to, z jakimi kosztami jeszcze musisz się liczyć, a których nie uwzględnia całkowity koszt kredytu.

Całkowity koszt kredytu hipotecznego

Wymienione wyżej koszty to nie jedyne, jakie przyjdzie Ci ponieść, jeśli weźmiesz kredyt hipoteczny. Musisz się liczyć z kosztami okołokredytowymi związanymi z opłatami naliczanymi przez bank oraz kosztami pozabankowymi, czyli należnościami dla wszystkich instytucji, do których trzeba wnieść opłatę w związku z zaciągnięciem pożyczki.

Ile tak naprawdę kosztuje kredyt hipoteczny? To nie tylko odsetki czy też prowizja naliczana za przystąpienie do zobowiązania.

Całkowity koszt kredytu hipotecznego nie obejmuje kosztów okołokredytowych, do których zalicza się:

• opłaty za kredyt w banku – m.in. koszt promesy kredytowej, opłata związana z wyceną nieruchomości lub inspekcją dokonywaną przez bank w mieszkaniu czy domu, prowizja, cross-selling (zakup dodatkowych produktów);
• opłaty za kredyt u notariusza – opłata za przygotowanie aktu notarialnego oraz za jego odpis, opłata za ustanowienie hipoteki;
• opłaty sądowe – opłata za wpis do księgi wieczystej hipoteki, plus dodatkowa opłata za założenie księgi wieczystej, jeśli nie została wcześniej założona;
• opłaty w urzędzie skarbowym – podatek od czynności cywilnoprawnych;
• opłaty w agencji nieruchomości – prowizja dla pośrednika nieruchomości;
• opłaty u ubezpieczyciela – składka ubezpieczeniowa do towarzystwa ubezpieczeniowego.

Oprócz wyżej wymienionych opłat przy obliczaniu całkowitego kosztu kredytu musisz dodatkowo uwzględnić:

• koszt ubezpieczenia pomostowego, którym bank zabezpiecza kredyt w okresie między wypłatą środków a dokonaniem prawomocnego wpisu hipoteki do księgi wieczystej danej nieruchomości;
• ubezpieczenie niskiego wkładu własnego;
• oszacowanie lub wycenę nieruchomości przez eksperta.

Jak obliczyć całkowity koszt kredytu hipotecznego? Pomoże w tym proste w obsłudze, darmowe narzędzie, jakim jest kalkulator kredytowy. Podaj podstawowe parametry zaciąganego zobowiązania, a kalkulator pozwoli Ci określić szacunkowy koszt.

Kalkulator wskaże całkowity koszt kredytu hipotecznego wraz z rozbiciem go na poszczególne opłaty. Dzięki niemu nie trzeba już sumować opłat na kartce, co zdecydowanie ułatwia poprawne oszacowanie całkowitego kosztu.

Całkowity koszt kredytu gotówkowego

Kredyt gotówkowy ze względu na swój charakter jest zobowiązaniem tańszym niż kredyt hipoteczny. W związku z jego otrzymaniem nie trzeba ponosić żadnych dodatkowych opłat w instytucjach innych niż bank. Całkowity koszt kredytu przy kredycie gotówkowym w dużym stopniu kształtowany jest przez oprocentowanie, prowizję dla banku i koszt zakupu produktów dodatkowych, ale mogą się zdarzyć i inne koszty ponoszone w związku z jego zaciągnięciem.

Poza podstawowymi kosztami zobowiązania na wysokość dodatkowych należności dla banku może mieć wpływ choćby okres kredytowania – im dłuższy okres kredytowania, tym wyższy całkowity koszt kredytu. Tak jest jednak nie tylko w przypadku zobowiązania gotówkowego, lecz także przy każdym innym zobowiązaniu.

Bardzo duży wpływ na koszty ma schemat spłaty. Chodzi o to, czy będziemy spłacać kredyt w ratach równych czy malejących. Niższy koszt gwarantują raty malejące, gdyż w ich przypadku odsetki liczone są od zmniejszającej się części odsetkowej. Aby jednak zaciągnąć kredyt spłacany w ratach malejących, musisz mieć wyższą ogólną zdolność, ponieważ na samym początku będziesz spłacać najwyższe raty.

Kredyty gotówkowe zwykle spłaca się w ratach równych, gdzie każda rata jest taka sama przez cały okres kredytowania.

Całkowity koszt kredytu konsolidacyjnego

Dość specyficznym zobowiązaniem na tle innych kredytów bankowych jest kredyt konsolidacyjny, który jest zobowiązaniem celowym przeznaczonym na spłatę dotychczasowych zobowiązań. Połączenie kilku kredytów i pożyczek w jedno zobowiązanie ma na celu obniżenie miesięcznych kosztów z tytułu spłaty.

Do kredytu konsolidacyjnego należy podchodzić z dużą rozwagą. Choć oferuje rozłożenie spłaty zobowiązań na niższe raty i pozorne obniżenie kosztów, to w ostatecznym rozrachunku jego koszt jest jednak wyższy niż koszt połączonych pożyczek przed konsolidacją.

Na całkowity koszt kredytu konsolidacyjnego bezpośredni wpływ mają takie czynniki, jak:

• odsetki,
• prowizja,
• ubezpieczenie kredytu.

Ponadto mogą pojawić się koszty dodatkowe, np. wynikające z wcześniejszej, przedterminowej spłaty zobowiązań kredytowych. Dlatego musisz dokładnie przeanalizować wszystkie warunki udzielania zobowiązania konsolidacyjnego przed podjęciem decyzji o jego zaciągnięciu.

Jak obliczyć całkowity koszt kredytu?

Szacunkowy całkowity koszt kredytu to parametr, na którym powinieneś oprzeć decyzję o kredycie. Pojawia się więc pytanie, na czym polega obliczanie całkowitego kosztu zobowiązania. Czy istnieje wzór na całkowity koszt kredytu? Kalkulator kredytowy hipoteczny pozwoli Ci szybko dowiedzieć się, ile wyniesie taki koszt.

Okazuje się, że nie musisz wykonywać żadnych skomplikowanych obliczeń, by dowiedzieć się, ile wynosi całkowity koszt kredytu. Wzór więc też nie jest potrzebny. Wystarczy, że dodasz do siebie wszystkie opłaty składające się na całkowity koszt. W ten sposób dowiesz się, ile przyjdzie Ci zwrócić do banku oprócz kwoty, jaką pożyczysz.

Zobacz, ile wynosi w praktyce całkowity koszt kredytu hipotecznego. Przykład poniżej:

W przypadku kredytu hipotecznego w PKO BP ze zmiennym oprocentowaniem zaciąganym w celu nabycia nieruchomości za 350 000 zł, przy wkładzie własnym 75 000 zł, kwota pożyczana z banku wyniesie 275 000 zł. Okres spłaty, jaki został przyjęty w przykładzie, to 25 lat.

Parametry kredytu i jego całkowity koszt przedstawiają się w następujący sposób:

• kwota do spłaty – 676 069,87 zł,
• rata miesięczna – 2 064,53 zł,
• RRSO – 9,01%,
• oprocentowanie – 8,78%,
• marża bankowa – 1,83 proc.,
• stawka bazowa – 6,95%,
• prowizja – 0%,
• całkowity koszt kredytu – 401 069,87 zł.

Natomiast w przypadku kredytu gotówkowego na kwotę 20 000 zł na okres 4 lat (48 miesięcy) w Pekao SA wszystkie parametry kredytu prezentują się tak:

• oprocentowanie – 11,85%,
• prowizja – 0%,
• ubezpieczenie kredytu – 0 zł,
• suma odsetek w okresie kredytowania – 5 209,72 zł,
• całkowita kwota do spłaty kredytu – 25 209,72 zł.

Czym różni się całkowity koszt kredytu od całkowitej kwoty kredytu?

Punktem wspólnym obu tych pojęć jest to, że zarówno jedno, jak i drugie definiuje ustawa o kredycie konsumenckim. Ale na tym podobieństwa się kończą. Całkowity koszt kredytu a całkowita kwota do zapłaty – czym się różnią te terminy i dlaczego pomyłka w interpretacji obu tych kwot może doprowadzić Cię do zguby?

Zgodnie z definicją całkowity koszt kredytu to całość kosztów, jakie będziesz musiał uregulować, decydując się na zaciągnięcie określonego kredytu. Mowa tutaj o wszystkich opłatach, które zostały wyżej omówione.

Z kolei całkowita kwota kredytu to kwota, którą rzeczywiście otrzymasz od kredytodawcy, na podstawie umowy o kredyt. Nie obejmuje ona kosztów zobowiązania.

Podsumowując, dopiero zsumowanie obu tych kwot da Ci całkowitą kwotę do zapłaty, czyli parametr, który powinien interesować Cię najbardziej. Umiejętność rozróżniania obu tych pojęć z pewnością przyda Ci się podczas zaciągania dowolnego zobowiązania w banku.

Jak zmniejszyć całkowity koszt kredytu?

Koszty kredytowe bywają bardzo wysokie, ale są sposoby na ich obniżenie. Sprawdź kilka metod na obniżenie całkowitego kosztu:

1. Porównuj ze sobą różne oferty i wybierz taką, która ma najniższy możliwy całkowity koszt kredytowania.
2. Negocjuj oferty bankowe – masz silną pozycję negocjacyjną, która pomoże Ci w wywalczeniu niższego oprocentowania (marży bankowej) czy niższej prowizji za udzielenie kredytu, jeśli masz wysoką zdolność i dobrą historię w BIK-u.
3. Korzystaj z dodatkowych produktów przy kredycie – często banki są skłonne do obniżenia kosztów, jeśli kredytobiorca skorzysta łącznie z kredytem z oferty konta osobistego czy z innych produktów finansowych w tym samym banku.
4. Zadbaj o swoją historię kredytowania i zdolność kredytową – im większą wiarygodnością będziesz się odznaczał, tym korzystniejsze, bardziej preferencyjne warunki kredytu możesz wynegocjować.
5. Skróć do minimum okres kredytowania – pamiętaj przy tym, że Twoja zdolność musi pozwolić Ci na spłatę miesięcznej raty kapitałowo-odsetkowej i nie może zanadto obciążyć Twojego budżetu domowego.
6. Wybierz malejące raty – to dobry pomysł na obniżenie całkowitego kosztu kredytowania, ale musisz mieć przy tym wysoką zdolność.
7. Spłać kredyt przed terminem wskazanym w umowie – wcześniejsza spłata kredytu pozwoli zaoszczędzić na odsetkach.

Rozważ wszystkie oferty, negocjuj warunki kredytowania i spróbuj skorzystać z promocyjnych ofert, by całkowity koszt kredytu był jak najniższy.